*
Bismillah Arrahman Arrahim,
‘Id Mubarak, taqabbelAllah minna wa minkum!
Dit jaar was voor velen een compleet andere Ramadan dan andere jaren. Een tijd waarin we sociaal moesten doen op afstand, elkaar helemaal niet live zien, of als we elkaar ontmoetten – dan op afstand. Geen knuffels met je dierbaren, geen lange gezamenlijke gebeden en nachten. Daarin hebben we een gemis ervaren, want in de samenkomst tussen mensen omwille van Allah, is Allah altijd aanwezig; als je met z’n tweeën bent dan is Allah de derde, ben je met z’n drieën, dan is Allah de vierde, en zo voorts. Allah is altijd de extra aanwezige Vriend. De alles Overstijgende Vriend.
Alhamdulillah is Allah ook altijd dichtbij; dichterbij dan onze eigen slagader. Een Vriend voor degene die hem zoekt. Fadhkoeroeni adhkoerkoem waskoeroeli wa le takfoeroen. En gedenk mij, en ik gedenk jou, en wees dankbaar en wees niet ondankbaar (bedek de dankbaarheid niet).
Hier spreekt een hele wederkerige relatie uit. Gedenk Allah, en Allah gedenkt jou. Het mooie aan Ramadan – omdat we de hele dag vasten en vasten een vorm van ibaadah (aanbidding) is – we dus de hele dag in aanbidding zijn, daarmee constant Allah gedenken en dus constant in aanwezigheid van Allah zijn.
Het was voor mij – misschien wel dankzij deze corona-Ramadan-maand – een maand waarin de relatie met Allah meer dan ooit 1op1 was. De vriend die je dus niet éxtra hebt in gezelschap, maar de Énige Vriend met wie je continu een verbinding hebt.
Het is altijd droevig als Ramadan voorbij is. Maar gisteravond, tijdens het horen van de adhan van Maghreb, brak ik voor het eerst sinds alle Ramadannen in tranen uit. Dit vanwege het vaarwel zeggen van iets wat ook een vriend geworden was: Ramadan zélf. Deze maand zelf voelde alsof ik gedragen werd door een vriend.
En voor het eerst voelde ik deze vriend heel letterlijk vertrekken, heel intens. Alsof er een aura van lucht op reis ging – weg in diezelfde lucht. Je weet dat hij volgend jaar inshaAllah terugkomt, maar je weet ook dat je hem wel heel erg gaat missen.
Ik sprak ook met velen die elk jaar zoveel doelen in Ramadan maken, maar deze niet halen en zich daar schuldig over voelen. Maar ik hoop dat de inzichten – die we over onszelf hebben opgedaan – uiteindelijk ons gaan helpen onze kennis van Allah ook te verdiepen. Vergis je niet dat het vasten in zichzelf al een aanbidding is en dat dat al een prestatie op zich is. Moge Allah jouw vasten accepteren en al jouw goede werken die je extra hebt verricht ook. Taqabbel Allah minna wa minkum.
Al is onze vriend Ramadan vetrokken; deze vriend heeft ons ook de kracht van verbinding op afstand gegeven. Laat het een sterkte herinneren; een vorm van dhikr en herinnering van wat jij kunt in een maand en waar je allemaal wel niet toe in staat bent! Moge we deze kracht de rest van het jaar vasthouden.
En ten aanzien van de doelen die je wilde halen maar niet hebt gehaald; die zijn niet voor niets. Maak daarvoor een plan, verspreid over 11 maanden, waardoor je elke maand toch, als een vorm van dhikr, de Ramadan als vriend levendig aanwezig houdt.
En nu is het feest. We vieren onze dankbaarheid ten aanzien van Allah. Moge Allah onze dankbaarheid voor alles wat we anders altijd als normaal beschouwden vergroten. Terug naar onze vrienden in Dunya. Heel bewust schreef ik nergens over social distance, maar over distant socializing: houd juist verbondenheid met elkaar. Omwille van Allah. Bedenk vandaag van wie je echt houdt omwille van Allah; en laat het die persoon in je eigen woorden weten.
De profeet vrede zij met hem zei: “Onder Allah’s dienaren zijn er mensen die noch profeten noch martelaren zijn, maar die door de profeten en martelaren als succesvol beschouwd worden vanwege hun hoge status bij Allah.” Zijn metgezellen vroegen: “O boodschapper van Allah! Vertel ons wie dat zijn.” Hij zei: “Dat zijn de mensen die van elkaar hielden omwille van Allah, zonder dat ze familie van elkaar waren of zakelijk met elkaar verbonden waren. Bij Allah, hun gezichten zullen verlicht zijn en zij zullen in het licht zijn. Ze zullen geen vrees kennen terwijl de mensen vrezen en zij zullen geen verdriet voelen terwijl de mensen bedroefd zijn.” Daarna las hij het vers: ‘Heus, de vrienden van Allah zullen geen vrees kennen, noch zullen zij bedroefd zijn.’” (Aboe Dawoed)
Dit soort vriendschap is heel intiem, en is een vorm van Allah gedenken: eigenlijk een dubbele wederkerigheid. Het gedenken van Allah onder de mensen als vorm van vriendschap én het gedenken van Allah waarbij Allah jou ook zal gedenken. Deze meer dan dubbele wederkerigheid wordt heel mooi weergegeven in een gedicht van A’isha al Ba’uniyya, een 15e eeuwse geleerde. Ze schreef dit als reflectie op de aya fadhkoeroeni adhkoerkoem;
“Herinner Mij, met oprechtheid,
en Ik zal jou gedenken met een gunst.
Herinner Mij, innig,
en Ik zal jou gedenken met mystiek inzicht.
Herinner Mij, werkelijk,
en Ik zal je gedenken met vriendelijkheid .
.. Herinner Mij, onder de mensheid,
en Ik zal je gedenken met vriendschap
…Herinner Mij, in het hart,
en Ik zal je gedenken met nabijheid.
Herinner Mij, in het innerlijke hart,
en Ik zal je gedenken met stralende lichten.
.. En wees niet ondankbaar door het achterwege laten van herinneren”.
Opdat wij altijd mogen herinneren.
Opdat we vrienden mogen zijn omwille van Allah,
‘Id Mubarak !!!
subhana rabbika rabbil ‘izzati amma yasifoen
wa salama ‘ala almoersalien
walhamdulillahi rabbil ‘alamien
al Fatiha.